Στις 17 Ιουνίου του 1527, αποπλέει από το Σανλούκαρ της Ισπανίας ο Πάνφιλο δε Ναρβάεθ με πέντε πλοία και εξακόσιους άνδρες, με προορισμό τον Νέο Κόσμο. Ο Ναρβάεθ, είχε αναλάβει από τον Βασιλιά Κάρολο τον Πρώτο της Ισπανίας, να εξερευνήσει τις βόρειες ακτές του Κόλπου του Μεξικού και να τις αξιώσει ως Ισπανικές Κτήσεις. Στην αποστολή αυτή, συμμετείχε και ένας Έλληνας που τον έλεγαν Θεόδωρο. Τα πλοία, έφτασαν πρώτα στο νησί της Ισπανιόλα και της Κούβας για ανεφοδιασμό. Στην Ισπανιόλα, μαθαίνοντας για την αποτυχημένη προσπάθεια του Λούκας δε Αϊγιόν να ιδρύσει μια αποικία η οποία στοίχησε τον θάνατο 450 ανδρών στις ακτές που θα εξερευνήσει η αποστολή του Ναρβάεθ, οι άνδρες του Ναρβάεθ τρομοκρατήθηκαν ώστε οι περισσότεροι από αυτούς να τον εγκαταλείψουν και η αποστολή να μείνει με μόλις εκατό άνδρες.
Μετά από οχτώ περίπου μήνες στην Ισπανιόλα και την Κούβα, ο Ναρβάεθ κατάφερε να συγκεντρώσει τριακόσους περίπου άνδρες, να συλλέξει τις απαραίτητες προμήθειες και να επισκευάσει τα πλοία του που κατά το διάστημα αυτό χτυπήθηκαν από τις τροπικές καταιγίδες. Αν και είχε σκοπό να φτάσει προς τις δυτικότερες περιοχές των νότιων ακτών της Βόρειας Αμερικής, το ισχυρό θαλάσσιο Ρεύμα του Κόλπου τον παρέσυρε ανατολικά ώστε στις 12 Απριλίου του 1528 να φτάσει στις δυτικές ακτές της Φλόριντα, στο σημερινό Κόλπο Τάμπα (Tampa Bay) όπου και αγκυροβόλησε. Την επόμενη μέρα, συνοδευόμενος από οπλίτες, αποβιβάστηκε στην ακτή, σε έναν εγκαταλελειμμένο οικισμό ινδιάνων όπου βρήκε ένα χρυσό κουδούνι. Την επόμενη μέρα, έδωσε εντολή σε όλους τους άνδρες του να αποβιβαστούν στην στεριά, εκτός ελαχίστων που έμειναν για να φυλάνε τα πλοία. Ανάμεσα σε εκείνους ήταν και ο Θεόδωρος ο οποίος πιθανότατα εκείνη την στιγμή γινόταν ο πρώτος Έλληνας που πατούσε το πόδι του στην Βόρεια Αμερική (στην περίπτωση βέβαια που δεν είχε συνοδεύσει την προηγούμενη μέρα τον Ναρβάεθ).
Οι Ισπανοί, προχώρησαν στην ενδοχώρα ψάχνοντας για χρυσό. Η άγρια βία που άσκησαν στους ιθαγενείς για να τους αποσπάσουν πληροφορίες και προμήθειες υποδουλώνοντας τους, εξαγρίωσαν τις φυλές τις περιοχής ώστε να απαντήσουν με αιφνιδιαστικές επιθέσεις και ενέδρες. Οι επιθέσεις αυτές μαζί με τις τροπικές αρρώστιες, επέφεραν σημαντικές απώλειες στους Ισπανούς με την δύναμη τους να ελαττώνεται στους ογδόντα έξι άνδρες οι οποίοι εξαντλημένοι από τις κακουχίες εγκλωβίστηκαν στην ενδοχώρα δίχως προμήθειες. Η μόνη λύση που τους είχε απομείνει, ήταν να κατασκευάσουν βάρκες και να διαφύγουν προς την θάλασσα μέσω κάποιου ποταμού, ώστε να βρουν τα πλοία τους. Ο μοναδικός μαραγκός που είχε απομείνει, με την βοήθεια και των υπολοίπων, άρχισε να κατασκευάζει τις βάρκες. Ο Θεόδωρος, έφτιαξε ένα σκεύασμα από ρητίνη και ίνες από φοινικόδεντρα το οποίο χρησίμευσε στην στεγανότητα των βαρκών. Από τις 4 Αυγούστου μέχρι τις 20 Σεπτεμβρίου είχαν κατασκευαστεί πέντε βάρκες. Με αυτές, οι Ισπανοί, άρχισαν να διαπλέουν το ποτάμι μέχρι που βγήκαν στην θάλασσα, σε κάποιο σημείο το οποίο δεν γνώριζαν. Καθώς συνέχιζαν να πλέουν κατά μήκος των ακτών, σε κάποιο σημείο εντόπισαν ένα κανό με ιθαγενείς. Ο Ναρβάεθ τους φώναξε και τους ζήτησε νερό. Οι ιθαγενείς δέχτηκαν να του προσφέρουν αν τους έδινε κάτι για να το μεταφέρουν. Ο Θεόδωρος, παρά τις ενστάσεις των υπόλοιπων της αποστολής, αποφάσισε να πάει μαζί με τους Ινδιάνους για να βεβαιωθεί πως δεν θα κλέψουν τα δοχεία, έχοντας μαζί του και έναν νέγρο χριστιανό (όπως τον αναφέρει στις καταγραφές του ο Καμπέθα δε Βάκα). Οι Ισπανοί ως εγγύηση για την ασφάλεια των δύο ανδρών, κράτησαν αιχμάλωτους κάποιους από τους ιθαγενείς. Το βράδυ, οι ινδιάνοι επέστρεψαν χωρίς το νερό αλλά ούτε και τους δύο που τους ακολούθησαν. Οι αιχμάλωτοι, προσπάθησαν να διαφύγουν πηδώντας στην θάλασσα αλλά οι Ισπανοί τους πρόλαβαν. Εκείνοι όμως που είχαν βγει στην στεριά με τον Θεόδωρο και τον νέγρο, κατάφεραν να ξεφύγουν με τα κανό τους και έτσι δεν έγινε ποτέ γνωστό το τι απέγινε ο Θεόδωρος.
Οι Ισπανοί, συνέχισαν να πλέουν κατά μήκος των ακτών με τις απώλειες να αυξάνονται ραγδαία λόγω της πείνας, των ασθενειών και των επιθέσεων από τους ιθαγενείς, αλλά και λόγω μιας τροπικής καταιγίδας που έγινε η αιτία να χαθούν αύτανδρες οι τρεις από τις πέντε βάρκες, μαζί και εκείνη που ήταν και ο Ναρβάεθ. Μετά τον χαμό του Ναρβάεθ, την ηγεσία των εναπομεινάντων σαράντα της αποστολής, ανέλαβε ο Αλβάρ Νούνιεθ Καμπέθα δε Βάκα, ο οποίος είχε ορισθεί ως αντιπρόσωπος του Βασιλιά και χάριν των καταγραφών του γνωρίζουμε σήμερα ό,τι συνέβη σε εκείνη την αποστολή. Ο Καμπέθα δε Βάκα με τους υπόλοιπους της αποστολής, κατέφυγαν στο νησί Γκάλβεστον της σημερινής πολιτείας του Τέξας για να επισκευάσουν τις δύο βάρκες τους. Καθώς όμως παρέμεναν στην ακτή, οι βάρκες τους χάθηκαν από ένα μεγάλο κύμα που τις παρέσυρε στα ανοιχτά. Μέχρι το τέλος του χειμώνα είχαν επιζήσει μόλις δεκαπέντε άνδρες οι οποίοι κατέληξαν αιχμάλωτοι στους ιθαγενείς. Μετά από εφτά χρόνια αιχμαλωσίας, ο Καμπέθα δε Βάκα κατάφερε να αποδράσει μαζί με άλλους δύο Ισπανούς και έναν Βέρβερο από το Μαρόκο που συμμετείχαν στην αποστολή, και να καταφύγουν πεζοί στο Τενοτστιτλάν (Πόλη του Μεξικό) που είχε κατακτηθεί πλέον από τους Ισπανούς. Αυτοί οι τέσσερις, ήταν οι μόνοι που επέζησαν από την αποστολή του Ναρβάεθ.
Στις 8 Ιανουαρίου του 2005, η Πανελλήνια Ομοσπονδία της Φλόριδα, έστησε ένα άγαλμα προς τιμή του Θεόδωρου στην ακτή της πόλης Κλίαργούτερ θεωρώντας πως ήταν ο πρώτος Έλληνας που έφτασε στην Αμερική, στις 14 Απριλίου του 1528. Το άγαλμα απεικονίζει έναν ναύτη της εποχής που με το αριστερό του χέρι δείχνει προς την στεριά και με το δεξί του κρατά μία άγκυρα, δίνοντας του την ονομασία “Θεόδορος Γριέγο” (από το Ισπανικό “griego” που σημαίνει “Έλληνας”). Η φυσιογνωμία που αναπαριστάται βέβαια είναι φανταστική καθώς δεν υπάρχει κάποια περιγραφή του Θεόδωρου. Στην βάση του αγάλματος αναγράφεται η φράση: “Η Ιστορία των Ελλήνων στην Αμερική αρχίζει από εδώ”. Είναι όμως πράγματι έτσι;
Η φερόμενη ημερομηνία της άφιξης του Θεόδωρου στην Φλόριντα, δεν είναι εξακριβωμένη αφού τα πλοία του Ναρβάεθ κατέπλευσαν εκεί στις 12 Απριλίου του 1528, και την επόμενη μέρα, πραγματοποιήθηκε μια αναγνωριστική αποβίβαση του Ναρβάεθ μαζί με μερίδα από τους άνδρες του. Δεν αποκλείεται, ο Θεόδωρος να ήταν μαζί τους καθώς πουθενά δεν αναφέρονται κατ’ όνομα ποιοι αποβιβάστηκαν στις 13 του μήνα παρά μόνο πως σχεδόν όλοι αποβιβάστηκαν στις 14 για να αρχίσουν την εξερεύνηση στην ενδοχώρα όπου εκεί σίγουρα θα ήταν μαζί τους και ο Θεόδωρος.
Στις αναφορές του Καμπέθα δε Βάκα, στα 38 κεφάλαια του συγγράμματος του, ο Θεόδωρος αναφέρεται, ασύνδετα, σε μόλις δύο σημεία. Στο κεφάλαιο 25 και στο κεφάλαιο 29. Στο κεφάλαιο 25 καταγράφεται με την ονομασία Δον Θεόδωρος (Don Theodoro) ως εκείνος που παρασκεύασε ένα μίγμα από ρητίνη πεύκου και ίνες φύλλων φοινικόδεντρων για να το αλείψουν στις βάρκες προφανώς ως στεγανωτικό. Στο κεφάλαιο 29 καταγράφεται με την ονομασία Δωρόθεος Θεόδωρος (Dorotheo Teodoro) ως εκείνος που βγήκε στην στεριά με τους ιθαγενείς και δεν επέστρεψε ποτέ. Από τις διαφορετικές ονομασίες, θα μπορούσε και να θεωρηθεί πως μπορεί να έχουμε να κάνουμε με δύο διαφορετικά πρόσωπα. Συμμετοχή Ελλήνων ναυτικών στην εξερεύνηση της Αμερικής, έχουν καταγραφεί από το ταξίδι του Μαγγελάνου. Οι χιλιάδες άποικοι που έφταναν στον Νέο Κόσμο με τα Ισπανικά πλοία, ήταν χιλιάδες και δεν ήταν όλοι Ισπανικής καταγωγής, Από την άλλη υπήρξαν Έλληνες από τις βενετοκρατούμενες περιοχές που εντάσσονταν στα πληρώματα των Ισπανικών πλοίων, σε μια εποχή που η Νότια Ιταλία είχε καταληφθεί από τους Ισπανούς. Ανάμεσα στους πρώτους χιλιάδες ναυτικούς που συμμετείχαν στην εξερεύνηση του Νέου Κόσμου, πιθανότατα να υπήρξαν και ναυτικοί ελληνικής καταγωγής πριν από τον Θεόδωρο. Στην Ιστορία όμως, μετράνε τα τεκμήρια και όχι οι εικασίες.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου