Ισπανιόλα

   Το νησί της Ισπανιόλα, είναι το δεύτερο μεγαλύτερο νησί της Καραϊβικής Θάλασσας, μετά την Κούβα, και η έκταση του είναι 76.192 χλμ²  ( περίπου 11.000 χλμ²  περισσότερο από την μισή έκταση της Ελλάδας). Σήμερα, κατοικείται από  21.396.000 ανθρώπους, είναι το δέκατο πολυπληθέστερο νησί του Κόσμου και το μοιράζονται δύο χώρες. Η Αϊτή με πρωτεύουσα το Πορτ ο Πρενς, και η Δομινικανή Δημοκρατία με πρωτεύουσα την αρχαιότερη ευρωπαϊκή πόλη που υπάρχει σήμερα στην Αμερικανική ήπειρο. Τον Άγιο Δομίνικο. 

   Τα ξημερώματα της 12ης Οκτωβρίου του 1492, ο Κολόμβος αντικρίζει για πρώτη φορά τις Αμερικανικές ακτές έχοντας φτάσει σε ένα μικρό νησί των Νησιών Μπαχάμες, το οποίο ο ίδιος ονόμασε Σαν Σαλβαδόρ (Άγιος Σώστης). Από εκεί, άρχισε την εξερεύνηση του ανακαλύπτοντας μερικά ακόμη από τα Νησιά Μπαχάμες, τις βόρειες ακτές της Κούβας, μέχρι που στις 5 Δεκεμβρίου του 1492, έφτασε για πρώτη φορά στο νησί της Ισπανιόλα που ο ίδιος ονόμασε “La Isla Española” (Η Ισπανική Νήσος). Το νησί όμως, είχε ήδη την δική του ονομασία από τους ιθαγενείς Ταΐνο ως “Αϊτή” που στην γλώσσα τους σημαίνει “Ορεινή Χώρα”. Η ονομασία αυτή πλέον, είναι η επίσημη ονομασία του ενός από τα δύο κράτη που σήμερα μοιράζονται το νησί. 

   Κατά την εξερεύνηση του νησιού, το πλοίο του Κολόμβου, Σάντα Μαρία, προσάραξε σε έναν ύφαλο στις βόρειες ακτές της σημερινής Αϊτής, ανήμερα των Χριστουγέννων του 1492 ώστε να αχρηστευθεί. Καθώς τα άλλα δύο πλοία δεν είχαν επαρκή χώρο για το πλήρωμα του Σάντα Μαρία (το ένα μάλιστα είχε αποσπαστεί από τον στόλο), ο Κολόμβος αποφάσισε να αφήσει στο νησί 39 από τους άνδρες τους και να χτίσουν τον πρώτο ευρωπαϊκό οικισμό του Νέου Κόσμου χρησιμοποιώντας τα ξύλα και τα εφόδια του πλοίου, τον οποίο ονόμασε “La Navidad” (Χριστούγεννα). Οι οικισμός αυτός όμως, δεν επιβίωσε. Όταν ο Κολόμβος επέστρεψε στον οικισμό στις 28 Νοεμβρίου του 1493, αυτή την φορά με δεκαεφτά πλοία, τον βρήκε καμένο και από τους άνδρες που είχε αφήσει πίσω, βρήκε μόλις τα πτώματα των οκτώ. 

   Έχοντας πλέον μαζί του χίλιους διακόσιους άνδρες, αποφάσισε, η νέα αποικία να χτιστεί ανατολικότερα στο νησί, στις βόρειες ακτές της σημερινής Δομινικανής Δημοκρατίας, ονομάζοντας την “Ισαβέλλα” προς τιμήν της Βασίλισσας της Ισπανίας. Και αυτή η αποικία όμως δεν άντεξε πολύ. Τον Ιούνιο του 1495, οι Ισπανοί ήρθαν αντιμέτωποι με ένα πρωτόγνωρο για εκείνους καιρικό φαινόμενο. Τους τροπικούς τυφώνες. Ο τυφώνας που έπληξε την αποικία, προξένησε μεγάλες καταστροφές και στα πλοία που ήταν αγκυροβολημένα κοντά στις ακτές καθώς πολλά από αυτά βυθίστηκαν και κομμάτια τους βρέθηκαν στις ακτές. Καθοριστική, ήταν και η καταστροφή των καλλιεργειών με συνέπεια να δημιουργηθεί σοβαρό πρόβλημα σίτισης ώστε ο μισός πληθυσμός των αποίκων, να πεθάνει από σκορβούτο και άλλες σοβαρές ασθένειες. Αυτό, είχε ως αποτέλεσμα το 1496 η αποικία να εγκαταλειφθεί και οι Ισπανοί να δημιουργήσουν μια νέα αποικία στην αντίθετη μεριά του νησιού.

   Ο αδελφός του Κολόμβου, Βαρθολομαίος, ίδρυσε την νέα αποικία στις νότιες ακτές του νησιού, στην ανατολική ακτή του ποταμού Οθάμα. Αν και αρχικά ονομάστηκε Νέα Ισσαβέλλα, σύντομα μετονομάστηκε σε Άγιος Δομίνικος. Το 1502, ένας ακόμη τυφώνας κατέστρεψε και αυτή την αποικία. Τότε, ο Κυβερνήτης της αποικίας, αποφάσισε να την χτίσει και πάλι σε διαφορετικό σημείο, στην δυτική όχθη του ποταμού Οθάμα. Από τότε, στον Άγιο Δομίνικο και γενικότερα στην Ισπανιόλα, άρχισαν να καταφθάνουν ολοένα και περισσότεροι άποικοι. Ο Άγιος Δομίνικος, είχε γίνει πια το ορμητήριο των Ισπανικών πλοίων για την εξερεύνηση και την περαιτέρω αποίκηση του Νέου Κόσμου με το τίμημα όμως να βαραίνει τους ιθαγενείς του νησιού τους οποίους οι Ισπανοί είχαν υποδουλώσει και τους ανάγκαζαν σε εξαντλητικές εργασίες. Μέσα σε είκοσι χρόνια, από τους εκατοντάδες χιλιάδες ιθαγενείς του νησιού, επιβίωσαν ή παρέμειναν σχεδόν μόλις πέντε χιλιάδες. Τις απώλειες αυτές, οι Ισπανοί, τις αναπλήρωσαν με σκλάβους από την Αφρική. 

  Έναν αιώνα μετά, και ενώ οι Ισπανοί είχαν εξαπλωθεί σε όλη την Κεντρική Αμερική, στα νησιά της Καραϊβικής εμφανίστηκαν οι πρώτοι κουρσάροι, προερχόμενοι από τις ανταγωνίστριες ανερχόμενες ναυτικές δυνάμεις, της Αγγλίας, της Γαλλίας και της Ολλανδίας. Το 1606, ο Βασιλιάς Φίλιππος ο Τρίτος της Ισπανίας, διέταξε όλους τους αποίκους του νησιού να μετακινηθούν κοντά στο λιμάνι του Αγίου Δομίνικου, ώστε να είναι προστατευμένοι από τις επιδρομές των κουρσάρων. Η απόφαση αυτή όμως, έφερε τους Γάλλους κουρσάρους στις εγκαταλελειμμένες βορειοδυτικές ακτές του νησιού τις οποίες μετέτρεψαν σε ορμητήρια. Από τότε, αρχίζει και η Γαλλική παρουσία στο νησί. Το 1697, οι Ισπανοί παραχώρησαν το δυτικό ένα τρίτο του νησιού στους Γάλλους, δηλαδή το κομμάτι που σήμερα βρίσκεται η Αϊτή. Το Γαλλικό κομμάτι του νησιού, σύντομα αναπτύχθηκε οικονομικά που έφτασε να γίνει η πιο πλούσια αποικία του Νέου Κόσμου. 

   Κατά τα τέλη του 18ου αιώνα, η παρακμάζουσα Ισπανία, παραχώρησε όλη την Ισπανιόλα στην Γαλλία η οποία είχε γίνει πλέον η κυρίαρχος δύναμη στην Ευρώπη, με την Συνθήκη της Βασιλείας το 1795. Τα επόμενα χρόνια, οι σκλάβοι εξεγέρθηκαν ζητώντας την ανεξαρτησία του νησιού. Ο Ναπολέων, έστειλε χιλιάδες Γαλλικά στρατεύματα για να καταστείλουν την επανάσταση. Οι Γάλλοι όμως που έφτασαν στο νησί, άρχισαν να υποκύπτουν στις τροπικές ασθένειες αποδεκατίζοντας τους. Αυτό, ανάγκασε τα Γαλλικά στρατεύματα να αποχωρίσουν από το νησί το 1803, έτσι ώστε το 1804 η Αϊτή να γίνει ανεξάρτητο κράτος με το υπόλοιπο νησί να παραμένει υπό Γαλλική κυριαρχία. Το 1808, κατά την εισβολή του Ναπολέοντα στην Ισπανία, το δυτικό τμήμα του νησιού, με την βοήθεια των Άγγλων, ξεσηκώθηκε και προσχώρησε και πάλι στην Ισπανική κυριαρχία όπου για το δυτικό νησί αρχίζει η περίοδος της “Ανόητης Ισπανίας” (España Boba). Οι Ισπανοί, καθώς είχαν ανοιχτά μέτωπα στον Πόλεμο της Ιβηρικής Χερσονήσου κατά των Γάλλων και στους Ισπανοαμερικανικούς Πόλεμους κατά των εξεγερμένων αποικιών τους στην Κεντρική και την Νότια Αμερική, έδειχναν ελάχιστο ενδιαφέρον για την Ισπανιόλα. Οι σχεδόν εγκαταλελειμμένοι από την μητροπολιτική τους χώρα άποικοι, κηρύξαν αρχικά την ανεξαρτησία τους το 1821 ονομάζοντας την νέα χώρα ως Δημοκρατία της Ισπανικής Αϊτής, αναζητώντας όμως στην συνέχεια την ένωση τους με την Μεγάλη Κολομβία του Σιμον Μπολιβάρ που θα τους εξασφάλιζε μια σημαντική συμμαχία και την προστασία τους από την επιθετικότητα της Γαλλικής Αϊτής. 

   

    Οι άποικοι όμως, δεν εξασφάλισαν την παραμικρή βοήθεια από τον Σίμον Μπολιβάρ. Η μόνη λύση πλέον, ήταν να ενωθούν με την Γαλλική Αϊτή, όπως και έγινε τον Φεβρουάριο του 1822. Η ένωση αυτή όμως, για τους Ισπανούς αποίκους του νησιού, ήταν στην ουσία μία ντε φάκτο υποταγή στον Γάλλο Κυβερνήτη της Γαλλικής Αϊτής. Το καθεστώς αυτό, παρέμεινε για τα επόμενα είκοσι δύο χρόνια. Το διάστημα όμως αυτό, υπήρξαν αρκετές ταραχές οι οποίες προκλήθηκαν από της βαριές φορολογίες, την έλλειψη τροφίμων, και από τις κατασχέσεις των αγροκτημάτων των αποίκων από την Κυβέρνηση του νησιού ώστε να τροφοδοτείται ο στρατός, Κάτι που οδήγησε στην εξέγερση των Ισπανών και την κήρυξη της ανεξαρτησίας τους από την Αϊτή, ως Δομινικανή Δημοκρατία, στις 27 Φεβρουαρίου του 1844. Ο Στρατός της Αϊτής, προσπάθησε να ανακτήσει τον έλεγχο της Δομινικανής Δημοκρατίας με σειρά από εισβολές αναγνωρίζοντας τελικά την ανεξαρτησία της το 1874. Από τότε, οι δύο χώρες συνεχίζουν ανεξάρτητες τις ξεχωριστές τους πορείες στο πρώτο νησί της Αμερικανικής ηπείρου που αποικήθηκε αδιάλειπτα από τους Ευρωπαίους.